Rzym cz.1

Rzym cz.1

WILCZYCA KAPITOLIŃSKA

1. Państwo Etrusków:

- ok 2tys. lat p.n.e. zamieszkiwali tereny północnej i środkowej Italii
- na początku 12 miast- państw tworzyło federację
- oznaką władzy króla był pęk rózg z zatkniętymi toporami
- rywalizacja z Grekami o południową część Półwyspu Apenińskiego
- pokonanie Etrusków- przejmują kulturę, język i zwyczaje greckie

2. Związek Latyński:

- pojawienie się plemion italskich (indoeuropejczycy, italikowie, wenetowie)
na Półwyspie Apenińskim na obszarze Lacjum
- Italikowie- grupa plemion założona przez Latynów
- Latynowie tworzą Związek Latyński ok. VIw.p.n.e.
- w jego składzie 30 plemion
- Rzym- jedna z ważniejszych osad położona przy ujściu Tybru

3. Rzym:

- powstanie 753 r.p.n.e.
- 753- 509 r.p.n.e. - władało siedmiu królów
- nazwa pochodzi od plemiona etruskiego Roma
- założyciel- Romulus
- ostatni król- Tarkwiniusz Pyszny

ROMULUS

4. Ekspansja Rzymu:

Vw.- 264r.p.n.e. - podbój Półwyspu Apenińskiego
Vw.p.n.e. - walki ze Związkiem Latyńskim
IIIw.p.n.e. - podbój Samnitów i Galów

5. Podbój Italii:

DATA	WYDARZENIE	WYNIK
504 r.p.n.e.	bitwa pod Aricją	zwycięstwo
496 r.p.n.e.	bitwa nad jeziorem Regillus	zwycięstwo
493 r.p.n.e.	przymierze Rzymu z Latynami	zwycięstwo
406- 396 r.p.n.e.	wojna Rzymu z etruskim miastem Weje	brak
386 r.p.n.e.	najazd Galów na środkową Italię	przegrana
343- 341 r.p.n.e.	I wojna samnicka	zwycięstwo
340- 338 r.p.n.e.	wojna latyńska	zwycięstwo
326- 304 r.p.n.e.	II wojna samnicka	pokój
298- 291 r.p.n.e.	III wojna samnicka	zwycięstwo
282- 272 r.p.n.e.	wojna z Tarentem	przegrana
264 r.p.n.e.	zdobycie etruskiego miasta Volsinii	zwycięstwo

6. Wojny punickie- wojny między Rzymem a Kartaginą:

I wojna punicka 264- 241 r.pn.e.

przyczyna: spór o Sycylię
bitwy: - pod Mylae
            - pod Eknomos
skutek: zwycięstwo Rzymu - zyskuje Sycylię
                                           - otrzymuje kontrybucję

II wojna punicka

przyczyna: próba zajęcia Rzymu przez Hannibala
bitwy: - pod Kannami
           - pod Zamą - 202 r.p.n.e.
skutek: Kartagina: - traci posiadłościpoza Afryką
                             - traci flotę
                             - płaci kontrybucję
                             - podporządkowuje politykę zagraniczną Rzymowi

III wojna punicka

przyczyna: wojna zaborcza
skutek: wódz rzymski Publiusz Korneliusz Scypion Młodszy
             niszczy Kartaginę

7. Armia rzymska:

6tys. żołnierzy ---> legion
25-30 legionów ---> armia

Rzym jako:
753- 509 r.p.n.e. - królestwo
509- 31 r.p.n.e. - republika
27r.p.n.e.- 476r.n.e. - cesarstwo

8. Kryzys republiki rzymskiej:

przyczyny:
                - reformy senatu
                - rywalizacja o władzę
                - problem z zarządzaniem wielkim terytorium
                - brak zorganizowanego stałego wojska

rywalizacja o władzę:

I Trium Virat - 60 r.p.n.e.

- porozumienie trzech mężów:
                                    - Gajusz Juliusz Cezar
                                    - Gnejusz Pompejusz
                                    - Marek Licyniusz Krasus
- wspólne sprawowanie władzy
- wpływanie na decyzje senatu

49 r.p.n.e. - wona domowa między legiami Cezara i Pompejusza
                  - Cezar wbrew zakazom senatu przekraza rzekę
                     Rubikon- triumfalny wjazd cezara
                  - wtedy wypowiedziano :"kości zostały rzucone"
                    (zn. życiowa decyzja bez odwrotu)

48 r.p.n.e. - bitwa pod Farsalos
                  - cezar pokonuje legię ciężkorannego Pompejusza
                  - śmierć Pompejusza w Egipcie

45 r.p.n.e. - koniec walk ze zwolennikami Pompejusza
                  - Cezar dożywotnim dyktatorem

GNEJUSZ POMPEJUSZ

MAREK LICYNIUSZ KRASSUS

Reformy Juliusza Cezara:

- ujednolicenie administracji w Italii i prowincjach
- rozszerzenie praw obywatelskich
- zmniejszenie rozdatnictwa zboża

15 marca 44 r.p.n.e. - idy marcowe
                                - zamordowanie Cezara przez Brutusa
                                  i Kasjusza Longinusa

BRUTUS

KASJUSZ LONGINUS

II Trium Virat - 43 r.p.n.e.

- porozumienie trzech mężów:
                                   - Cezar Oktawian
                                   - Marek Antoniusz
                                   - Marek Emiliusz Lepidus

31 r.p.n.e. - bitwa pod Akcjum
                 - Oktawian władcą imperium

MAREK ANTONIUSZ

...